Logo
Urodził się 22 listopada 1905 w Stanclewie koło Reszla, zmarł 30 czerwca 1997 roku w Olsztynie - polski działacz kulturalno-oświatowy, nauczyciel śpiewu i muzyki, folklorysta, Honorowy Obywatel Olsztyna.
Pochodził z rodziny rolniczej. Był synem Ignacego i Pauliny z domu Block. Uzdolniony muzycznie, po ukończeniu szkoły założył własną kapelę. W czasie plebiscytu w 1920 roku czynnie zaangażował się w akcję agitacyjną na rzecz Polski. W 1923 roku dzięki wstawiennictwu Jana Baczewskiego i Seweryna Pieniężnego – działaczy Związku Polaków w Niemczech wyjechał do Poznania na kurs organistów. Pod kierunkiem pedagogów tej miary, co Feliks Nowowiejski i ksiądz Wacław Gieburowski stał się profesjonalnym muzykiem, przygotowanym do pełnienia roli organizatora ruchu amatorskiego. W 1929 roku Jan Lubomirski powrócił na Warmię do Olsztyna i rozpoczął pracę w Związku Towarzystw Młodzieży. W tym też roku został redaktorem odpowiedzialnym „Życia Młodzieży” – pisma Związku. Funkcję tę pełnił do 1930 roku. W roku 1927 wstąpił do Związku Polaków w Niemczech.
Teren działalności Jana Lubomirskiego był bardzo rozległy. Obejmował Warmię, Mazury, Powiśle i Ziemię Złotowską. Różnorodne były też zadnia. Zajmował się kolportażem polskich wydawnictw i zdobywaniem dla nich abonentów. Uczestniczył w zakładaniu szkół i przedszkoli, a także bibliotek. Brał udział w tworzeniu kół żywego słowa, prowadził próby i urządzał występy. Głównie jednak organizował życie muzyczne ludności polskiej. Zakładał i prowadził chóry i kapele ludowe. Był założycielem i dyrygentem chóru męskiego „Warmia” w Olsztynie. Zespołom dostarczał polski repertuar. Publikował na łamach czasopism pieśni, sporządzał śpiewniki. Działalność Jana Lubomirskiego została dostrzeżona przez władze niemieckie i była powodem wielu szykan. Jan Lubomirski został aresztowany w sierpniu 1939 roku i osadzony w obozie koncentracyjnym Sachsenhausen-Oranienburg. Mimo tragicznych przeżyć nie załamał się. Tuż po wyzwoleniu, jeszcze w obozie przejściowym zorganizował chór, złożony z więźniów – Polaków.
W 1946 roku Jan Lubomirski wrócił na Warmię. Podjął w Olsztynie pracę nauczyciela muzyki i śpiewu w szkole powszechnej, następnie w Publicznej Szkole Zawodowej, Państwowym Żeńskim Gimnazjum Krawieckim, Państwowym Gimnazjum i Liceum Żeńskim. Zakładał chóry, m.in. przy kościele o.o. Franciszkanów. Pracę pedagogiczną zakończył w 1948 roku Powrócił do swojej największej pasji-muzyki ludowej. Poświęcił się jej utrwalaniu i upowszechnianiu. W latach 1950 – 1958 uczestniczył w Ogólnopolskiej Akcji Zbierania Folkloru Muzycznego, jako członek olsztyńskiej ekipy Państwowego Instytutu Sztuki. W roku 1953 założył i prowadził do 1960 roku zespół „Żywego Słowa” przy redakcji „Słowa na Warmii i Mazurach”. Przez wiele lat był instruktorem i pracownikiem Ośrodka Metodycznego Wojewódzkiego Domu Kultury w Olsztynie. Był wieloletnim wiceprezesem oddziału olsztyńskiego Zjednoczenia Polskich Zespołów Śpiewaczych i Instrumentalnych. Zgromadził bogaty zbiór pieśni ludowych. Dzięki pasji zbierackiej Jana Lubomirskiego powiększyły się zbiory Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie, Skansenu w Olsztynku, Ośrodka Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie, Muzeum w Kwidzynie. Wiele też skorzystała Rozgłośnia Polskiego Radia w Olsztynie przygotowująca audycje muzyczne.
Jan Lubomirski za swoją działalność otrzymał liczne nagrody i odznaczenia. Należał do najbardziej zasłużonych i najskromniejszych mieszkańców Olsztyna, z którym związany był od 1926 roku.
Ze zbiorów Lubomirskiego korzystali m.in. Władysław Gębik i Augustyn Steffen. W roku 1969 razem ze Stanisławem Markiewiczem Jan Lubomirski wydał opracowanie Pieśni Warmii i Mazur. W latach 1953-1960 prowadził zespół żywego słowa przy wojewódzkim oddziale Stowarzyszenia PAX w Olsztynie, później był instruktorem w Ośrodku Metodycznym Wojewódzkiego Domu Kultury „Tamże". Był również członkiem honorowym Ośrodka Badań Naukowych w Olsztynie. W roku 1969 otrzymał nagrodę Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie, został odznaczony m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
W lutym 1996 roku Rada Miejska w Olsztynie nadała Janowi Lubomirskiemu tytuł Honorowego Obywatela Olsztyna.
