Logo
Urodził się. 26 sierpnia 1919 r. w Płocku, zmarł 19 kwietnia 2009 r. w Olsztynie - trener – nestor polskiego kajakarstwa, działacz sportowy, założyciel i wieloletni kierownik Muzeum Sportu, Honorowy Obywatel Olsztyna.
Jego ojciec był dyrektorem Szkół Rolniczych w Niegłosach, gdzie Marian Rapacki spędził lata swojej młodości. Ukończył Państwowe Gimnazjum im. Bolesława Chrobrego w Piotrkowie Trybunalskim, tam też zdał egzamin dojrzałości. Po maturze kontynuował naukę w szkole podchorążych, którą ukończył 26 lipca 1939 r w stopniu chorążego rezerwy. Dalszą jego edukację udaremnił wybuch II wojny światowej. Wychowany w rodzinie patriotów (dziadkowie walczyli w powstaniu styczniowym i listopadowym) Marian Rapacki wziął udział w kampanii wrześniowej, a następnie wstąpił do oddziałów partyzanckich - Polski Związek Powstańczy, Związek Walki Zbrojnej przyjmując pseudonim „Wilga” – „Rafał” , a następnie do zakończenia wojny walczył w szeregach Armii Krajowej.
W 1945 r. wstąpił w szeregi Ludowego Wojska Polskiego i po weryfikacji otrzymał stopień podporucznika. 8 czerwca 1945 roku rozkazem nr 5974 został skierowany do Olsztyna. Zadaniem jego było tworzenie sportu na terenie Warmii i Mazur. Pracę zawodową rozpoczął w wojskowych jednostkach odpowiedzialnych za sport i kulturę fizyczną (Państwowy Urząd Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego w Olsztynie). W sierpniu 1946 r. został Komendantem Powiatowym Urzędu Wychowania Fizycznego w Łuczanach (obecnie Giżycko), gdzie tworzył podwaliny powojennego ruchu sportowego w takich dyscyplinach jak: żeglarstwo, bojery, lekka atletyka, boks, piłka nożna.
W 1950 roku w stopniu kapitana został przeniesiony do rezerwy i rozpoczął działalność sportową w Lidze Morskiej i Lidze Przyjaciół Żołnierza.
W 1954 r. stworzył, przy Lidze Przyjaciół Żołnierza, pierwszą na terenie Warmii i Mazur sekcję kajakarstwa wyczynowego. Został Prezesem Okręgowego Związku Kajakowego. Społecznie pełnił funkcję Przewodniczącego Rady Trenerów Polskiego Związku Kajakowego. Po likwidacji Ligi Przyjaciół Żołnierza pracuje w Polskim Związku Kajakowym w Warszawie, jako kierownik wyszkolenia, a później obejmuje funkcję trenera kajakarstwa w Olsztyńskim Klubie Sportów Wodnych. W tym samym roku ukończył kurs instruktora kajakarstwa. Następnie, w 1955 roku podwyższył kwalifikacje kończąc we Wrocławiu kurs trenerów kajakarstwa. Był pierwszym absolwentem Szkoły Trenerskiej przy Wyższej Szkole Wychowania Fizycznego we Wrocławiu ze specjalizacją kajakarstwo, wioślarstwo, żeglarstwo.
W latach 1958 – 1960 był drugim trenerem przygotowującym reprezentację Polski do Igrzysk Olimpijskich w Rzymie (1960 r.), za co otrzymał podziękowanie z Polskiego Komitetu Olimpijskiego. W 1961 r. został pracownikiem Polskiego Komitetu Olimpijskiego. W 1962 roku uzyskał tytuł trenera I klasy w kajakarstwie płaskim.
W 1964 roku, jako pierwszy trener reprezentacji Polski uczestniczył z ekipą kajakarzy w Igrzyskach Olimpijskich w Tokio.
W latach 1961 – 1973 był kierownikiem sekcji kajakowej i trenerem zawodników OKS, OKS Stomil, OKS OZOS.
Marian Rapacki wychował medalistów Igrzysk Olimpijskich, mistrzostw świata, Europy i Polski. Do najbardziej znanych jego podopiecznych należą między innymi: Henryk Wojnicz, Edward Błaszkiewicz, Waldemar i Piotr Żukowscy, Kazimierz Nikin, Andrzej Gronowicz – wicemistrz olimpijski z Montrealu (1976), Jan Żukowski – olimpijczyk z Monachium (1972), Wojciech Gołębiewski, Jan Bazydło, Zenon Szeszkowski, Jerzy Chudzio, Aleksander Śliwiński. Poza pracą trenerską był również sędzią I klasy.
W latach 1977 – 1979 pracował w Wojewódzkiej Federacji Sportu w Białymstoku jako szef wyszkolenia, następnie wrócił do Olsztyna i krótko był kierownikiem organizacyjnym oraz kierownikiem wyszkolenia Wojewódzkiego Zespołu Metodyczno-Szkoleniowego. Pod koniec 1984 r. roku przeszedł na emeryturę, lecz nie zaprzestał działalności w sporcie – doprowadził do założenia Warmińsko-Mazurskiej Rady Polskiego Komitetu Olimpijskiego, a w 1988 r. Muzeum Sportu, którego otwarcie nastąpiło 12 maja 1989 r. Muzeum Sportu mieściło się w siedzibie klubu Stomil Olsztyn, a od 2004 r. w Hali Widowiskowo-Sportowej „Urania”. Marian Rapacki kierował Muzeum Sportu do 2000 roku. W roku 2009 Rada Miasta nadała Muzeum Sportu imię Mariana Rapackiego.
Marian Rapacki był inicjatorem i organizatorem wyczynowego żeglarstwa, sportu bojerowego i kajakarstwa na Warmii i Maurach, a także założycielem i szefem Wojewódzkiego Klubu Olimpijczyka.
Opracowywał i gromadził dokumentację oraz eksponaty związane ze wszystkimi dyscyplinami sportowymi w powojennej historii Warmii i Mazur.
Organizował liczne spotkania popularyzatorskie z młodzieżą całego województwa warmińsko-mazurskiego. Myślą przewodnią tych spotkań było promowanie sportu oraz krzewienie idei ruchu olimpijskiego. Z ogromnym entuzjazmem przybliżał historię sportu i zaszczepiał młodzieży wartości jakie zawiera w sobie sport, jego piękno i siłę oddziaływania na wszechstronny rozwój młodych ludzi.
Wiedzę na temat sportu przedstawił również w publikacjach prasowych. Wiosną 1998 r. na łamach „Gazety Olsztyńskiej” (razem z Pawłem Jarząbkiem) ogłosił „Alfabet Mariana Rapackiego” - cykl przedstawiający sylwetki wiodących postaci sportu olsztyńskiego.
Marian Rapacki otrzymał odznaczenia wojskowe i państwowe, w tym m.in.: Krzyż Walecznych, Krzyż Partyzancki, Krzyż AK, Medal Wojska (czterokrotnie), Medal za Udział w Wojnie Obronnej 1939r., Medal Zwycięstwa i Wolności, Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami (1944), Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty Medal Za Zasługi Dla Polskiego Ruchu Olimpijskiego, Odznakę Zasłużonego Działacza Kultury Fizycznej, Zasłużony działacz LPŻ, Zasłużony Działacz Kultury Fizycznej, Medal 50-lecia i 60-leciaPolskiego Związku Kajakowego, Medal za Szczególne Zasługi dla Polskiego Kajakarstwa. Złotą Odznakę Zasłużony dla Warmii i Mazur.
Marian Rapacki w swoim dorobku trenerskim dochował się zawodników zdobywających laury mistrzowskie na Igrzyskach Olimpijskich, mistrzostwach świata, Europy i Polski.
W maju 2004 roku Rada Miasta nadała Marianowi Rapackiemu tytuł Honorowego Obywatela Olsztyna.
